Özgül Öğrenme Bozukluğu (ÖÖB)
Öğrenme kavramı sadece akademik anlamda bilgi kazanımı olarak görülmemelidir.Öğrenme yaşam boyu süren bir kavramdır.Öğrenme sürecinde uyaran yeterliliği,çocukla beceri kazanımına yönelik ilgi,çocuğa ilgi alanları oluşturma,sosyal çevrenin uyarıcı etkileri,yetişkinlerin rol model özellikleri de önemlidir.Öğrenme süreçlerin çocuğun kişisel,sosyal ve psikolojik gelişimini önemli ölçüde etkilemektedir.
ÖÖB çocuğun öğrenme sürecinde bilgi kazanımı ve bilgiyi kullanımı alanlarında sorunlar olarak karşımıza çıkmaktadır.
- Çocuk yaşına uygun zeka düzeyinde,
- Herhangi bir fiziksel,duyusal sorunu yok,
- Daha önceden alınmış herhangi bir psikiyatrik tanısı yok buna rağmen akademik becerileri ve yaşamsal öğrenme becerileri beklenenin altında ise ÖÖB düşünülmelidir.
ÖÖB akademik alanda okuma bozukluğu(disleksi), yazma bozukluğu (disgrafi),matematik bozukluğu (diskalkuli) şeklinde görülebilir.Sadece biri yada hepsi bir arada olarakta bulunabilir.
ÖÖB olan çocuklarda:
- Hareketlilik,
- Yavaşlık,
- Kendini ifade becerilerinde,
- Zamanı organize etme ve kullanmada,
- Sağ-sol tayininde,
- Sağ-sol el kullanımında karışıklıklar,
- Ders çalışma kalitesinde ve süresinde,
- Öğrendiklerini kullanma,organize etmede,
- Motor koordinasyonda ve algıda,
- Yön kavramı ve saat kavramının gelişiminde,
- Mekanı,mesafeleri anlamada,
- Mantık yürütmede,
- Dikkatte belirgin olarak sorunlar görülmektedir.
Öğrenme becerilerindeki gerilikler çocukta çeşitli sosyal ve akademik sıkıntılara yol açmaktadır.
- Okula gitmek istememe,
- Ödevlerden kaçınma,
- Anlamakta zorlandığı için yavaş yapma,
- Arkadaş tutumları nedeniyle utanma,başarısız olma korkusu,mutsuzluk,
- Aile içindeki beklentileri karşılayamamaktan dolayı gergin,hırçın yada içe dönük olma,
- Okula gitmemek için karın ağrısı,kusma gibi belirgin kaçınma davranışları,
- Ağır öfke nöbetleri,
- Uyku ve iştah bozuklukları,
- Kendisini ifade etmede zorlandığı için sosyal ilişkilerden kaçınma gibi durumlarda ikincil olarak belirtilere eşlik etmektedir.
Aynı zamanda çocuğun zekasında bir sorun olmadığı için durumunu farkedebildiği için Depresyon,Anksiyete bulgularıda ÖÖB na eşlik edebilir.Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu,Davranış Bozuklukları da birlikte görülebilir.
ÖÖB bir zeka geriliği problemi değildir.Nöropsikiyatrik bir bozukluktur.Doğru ve erken tanı ile problemi aşmak yada çocuğun becerilerini arttırmak mümkündür.
ÖÖB olan çocukların anne-babalarına ve öğretmenlerine çok iş düşmektedir.Çocuğun durumu uzman tarafından ebeveynlere iyi anlatılmalıdır. Tanı çocuğun klinik değerlendirmesi,zeka testi,çeşitli ÖÖB bataryalarının uygulanmasıyla konulmaktadır.Tanı alan çocuğun eşlik eden Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu olup olmadığı da değerlendirilmelidir.Özel eğitim,psikoeğitim,ek tanılar var ise onların tedavisi ile takip edilmelidir.
Anne-babalar ve öğretmenler çocuğun eğitim sürecinde işbirlikçi olmalıdır.
- Özel eğitim sürecinde ilerlemeleri çok hızlı olarak beklemeyin,
- Çocuk umursamaz,gayretsiz görünürse onu teşvik edin,
- Bilgisayar vs de iyi olması siz yanıltmasın,
- İstese yapar gibi bir yanılgıyla çocuğu zorlamayın,
- Çalışma ortamını birlikte düzenleyin,
- Çalışma süreçleri gergin geçiyorsa çocuğunuzla ders çalışmayın bu işi öğretmenlere bırakın,
- Çocuğunuz sadece akademik alanda sorun yaşamıyor bunu unutmayın,O'na zamanı kullanma,sosyal becerilerde neler yapılacağı konusunda destekleyici olun,
- Eğitimcilerden ve doktorundan siz neler yapabilirsiniz konusunda bilgiler alın,
- Eğitim ve tedavi sürecinde takipçi ve destekçi olun.
Çünkü ÖÖB zor bir durumdur.O'nu anlamak ve destek olmak en önemli adımdır.