fbpx

Çocuk İhmali ve İstismarı

Çocuğa bakmakla yükümlü kişinin,çocuğun bilişsel,psikolojik,fiziksel ve sosyal gelişimi için gerekli ihtiyaçlarını karşılamaması ve ya önemsememesidir.Bir çocuğun sağlık, beslenme, eğitim, güvenlik, barınma gibi genel gelişimsel alanları için ihtiyaçları bakım veren yetişkinler tarafından sağlanmalıdır.1989 da Birleşmiş Milletlerin ''Çocuk Hakları Sözleşmesini'' kabul eden ülkeler otomatik olarak çocukların ihmal ve istismar konusunda yasal olarak korunmasını kabul etmiş bulunmaktadır. Maalesef ki son dönemlerde ülkemizde bu konuyla ilgili çok can sıkıcı olayların daha da artması bizde yeni yeni düzenlemeler yapılmasına neden olmaktadır. Fakat yapılan düzenlemeler yeterli değildir.

Ülkemizde geleneksel yapıda çocuğu eğitmek adına çocuğu dövmek, ağır cezalar vermek doğal kabul edilmektedir. Oysa bu durumlar aslında çocuğun fiziksel ve psikolojik olarak istismar edilmesi anlamına gelmektedir. Bazı toplumlarda kendi kuraları doğrultusunda, çocuklara bazı fiziksel girişimler de yapılmakta ve bunlarda normal kabul edilmektedir.

Çocuğun ihmal ve istismarı, toplumsal ahlak değerlerini, yasaları, toplumu ve tek tek bireyleri ilgilendiren bir durumdur ve gelişen olaylar toplumsal uyumda kaotik sorunlara neden olmaktadır.

Genel olarak çocuğun fiziksel, ruhsal ve sosyal ihmali çok fark edilebilen bir durum değildir. Bu konularda, eğitimciler, sağlık çalışanları, sosyal hayatta durumu gözlemleyen kişiler özenli ve dikkatli olmak durumundadır. Çünkü bu olaylar sadece yasalar ile düzeltilecek bir durum değildir. Toplumsal ve bireysel duyarlılık çok önemlidir.

Çocuk İstismarında, çocuk fiziksel, psikolojik, cinsel, ekonomik ve günümüz sosyal medya gelişimi nedeniyle medyada da istismara maruz kalabilir.

FİZİKSEL İSTİSMAR

Çocuğun elle veya bir cisimle dövülmesi, vücutta morluklar, kafa travmaları, kırıklar gelişmesi sık görülen bir durumdur. Özellikle çocukların kendileri kazalarla yapamayacakları şekildeki kırıklar ve yanıklar konusunda da sağlık kuruluşlarında dikkatli olunması ve bu durumların iyi sorgulanması önemlidir. Sağlık kuruluşlarına başvurulduğunda, nedeni çok açıklanamayan ya da tutarsız öyküler verilen olaylarda dikkatli olmak gerekmektedir.

PSİKOLOJİK İSTİSMAR

Çocuğun gerekli ilgi, sevgi,özgüven gelişimini destekleme gibi ihtiyaçlar karşılanmadığında çocukta çeşitli davranış sorunları ve psikolojik sorunlar ortaya çıkmaktadır. Çocuğun psikolojik istismarı aile içinde, okulda veya sosyal çevrede gerçekleşebilir. Çocuklarda kaygı bozukluklarında aile tutumları iyi sorgulanmalıdır. Psikolojik istismar genelde halk tarafından çok bilinmeyen ya da bunun bir suç olduğunu ve gerekli önlemler alınması gerektiğini bilmeyen insan sayısı çoktur.Yani fark edilmesi güç bir istismar şeklidir çocuklar için.

EKONOMİK İSTİSMAR

Çocuk yaşta çalıştırmalar, yani çocuk işçiler dediğimiz durumda bir istismardır. Yani çocuğu fiziksel ve ruhsal gelişimini olumsuz etkileyecek bir işte çalıştırmak ve bu kazancı çocuğun elinden almak şeklinde tanımlanabilir.

MEDYA İSTİSMARI

Çocuğun özel,kişisel alanlarına saldırı şeklinde olan medya olayları aslında günümüzde artık azımsanmayacak kadar çoktur. Çocuğun medyada görsel olarak kullanılması, medya yoluyla çocuğa farklı saldırılar gelişmesi gibi.

CİNSEL İSTİSMAR

Konuşulması ve yardım aranması bizim gibi toplumlarda halen sıkıntılı bir durumdur. Kız çocukları cinsel istismara erkek çocuklardan daha fazla maruz kalmaktadırlar ve yeterli caydırıcı yasal düzenlemelerin olmaması, bunun yanında toplumsal olarak bu konularda tepkilerin net olmaması çocukların korunmasını engelleyici unsurlardır ve çocuğun yaşı ne kadar küçükse ihmal ve istismara maruz kalma oranı artmaktadır. Yapılan araştırmalarda 3 yaşına kadar oran daha yüksek özellikle 12 yaşından sonra ihmal ve istismar oranı daha düşmektedir. Ne yazık ki küçük yaşta ihmal ve istismar sonucu ölüm oranları daha yüksektir.

Ev içi şiddet, ihmal ve istismar belli bir sosyokültürel yapıda daha çok görünse de her kesimde olasılık mevcuttur. Ekonomik sorunlar, anne-baba uyumsuzluğu, ailede psikiyatrik sorunlar, alkol-madde kullanımları, istenmeyen gebelikler, ard arda çok fazla çocuk doğumu, ebeveyn ya da çevrede kendi çocukluğunda ihmal ya da istismara maruz kalmış yetişkinlerin varlığı, sosyal kabul gören ağır ceza yöntemleri gibi nedenler ihmal ve istismarın oluşumunda rol oynamaktadır.

Aslında özellikle istismar toplumu ahlaken,sosyal, psikolojik ve kanuni anlamda ciddi olumsuz etkileyen bir durumdur. Bu nedenle ihmal ve istismarın yani suçun oluşmadan önlenmesi en önemli noktadır. İhmal ya da istismar altında olan çocukların korunması toplumsal refah ve psikolojik denge için şarttır ve bu sadece yasalar ile değil toplum bilincini artmasıyla sağlanabilecek bir durumdur. Unutmayalım ki bizim çocuğumuzda okulda zorba arkadaşları ya da sokakta biri tarafından istismar edilebilir. Aile bilincini arttırmak,toplum farkındalılığını arttırmak, uygun yasal düzenlemeler konusunda halkı bilgilendirmek, yardım dernekleri ya da bu amaçla aktiviteler düzenlemek gibi yöntemler kullanılabilir. Ama en önemlisi bir birey olarak yanı başımızda olup bitene başımızı çevirmememizdir. Bu çocuklar geleceğimiz, özgüvenli, sağlıklı olmayan bir nesil gelecekte toplumsal kaosu daha çok arttıracaktır. Bireysel farkındalılığı yüksek herkese teşekkürler.